Ai cũng biết rằng não bộ là cơ quan chủ chốt duy trì sự sống của con người. Mọi hoạt động của cơ thể hầu hết đều được não bộ chi phối. Do đó cung cấp và bổ sung dưỡng chất cho tế bào não là điều vô cùng cần thiết. Mọi người cần giữ sức khỏe tối ưu cho cơ quan này. Phải luôn đảm bảo nó được ở trong tình trạng tốt nhất. Hấp thụ những dưỡng chất là bước quan trọng để thực hiện tốt điều này. Hãy cùng Top10nghean tìm hiểu về những dưỡng chất này nào.
Các dưỡng chất nào cần cho bộ não?
Bộ não người được bao bởi một lớp ngoài gọi là xương bản sọ, xương bản sọ kết hợp với các xương mặt tạo thành hộp sọ. Hộp sọ có chức năng bảo vệ não khỏi các tổn thương, tác động từ bên ngoài.
Não bộ là cơ quan quan trọng của con người
Hoạt động của bộ não con người là hoạt động quan trọng nhất trong cơ thể. Do99 vậy để giúp hệ thống này hoạt động tốt và khỏe mạnh, ta cần một chế độ ăn uống đầy đủ, cân bằng, đảm bảo chất dinh dưỡng để có một bộ não khỏe mạnh, thực hiện tốt các chức năng vốn có của nó. Có như vậy chúng ta mới duy trì được khả năng lao động và sức sống trẻ trung ở mỗi người.
Các dưỡng chất cần cho bộ não gồm:
- Chật bột, đường
- Chất béo Omega-3 và Omega 6
- Phospholipid và Lexithin
- Axit amin
- Vitamin (B1, B3, B5, B6, B12, C) và khoáng chất (axit folic, ma-giê, mangan và kẽm
- Iốt và sắt
1. Chất bột đường
Hầu hết các cơ quan trong cơ thể đều nhận năng lượng cho mọi hoạt động từ nhiều nguồn khác nhau. Đường, lipid, protein đều có khả năng sinh ra năng lượng. Tuy nhiên nhiều nghiên cứu cho thấy, não bộ chỉ sử dụng năng lượng từ đường mà thôi.
Não bộ sử dụng năng lượng từ đường
Chính vì lẽ đó, bột đường đóng vai trò vô cùng quan trọng cho hoạt động của não bộ. Cơ quan này sử dụng khoảng 20% lượng đường mà cơ thể được cung cấp. Do đó bạn cần bổ sung nhiều loại thực phẩm chứa bột đường nếu muốn não bộ luôn minh mẫn.
Các loại thực phẩm bộ não cần như: khoai tây, ngũ cốc, khoai lang, bắp… Ngoài ra trong các loại trái cây cũng chứa hàm lượng đường cao. Tuy nhiên bạn cần lưu ý không nên sử dụng quá nhiều các loại thức ăn chứa đường như: bánh ngọt, nước ngọt có gas. Vì thực phẩm nhân tạo chứa bột đường quá nhiều có thể là mối nguy hại cho cơ thể.
2. Chất béo omega 3 và omega 6
Hai loại chất béo này đóng vai trò quan trọng trong việc cấu tạo nên tế bào não. Omega 3 và 6 không tự tổng hợp bởi cơ thể. Do đó chúng cần được bổ sung thông qua các bữa ăn. Có đến 60% mô não được cấu thành tự nhiên từ mô mỡ. Một phần lớn của mô mỡ được cấu thành từ omega 3. Các chất béo cho phép các nơron hoặc tế bào thần kinh tạo ra cấu trúc đặc biệt của chúng ở trong não.
Lượng omega 3 trong lớp màng đôi của các tế bào thần kinh có tầm quan trọng đặc biệt. Nó làm tăng tính lưu động. Đồng thời tạo thuận lợi cho việc truyền dẫn tín hiệu và hoạt động chức năng của tế bào thần kinh. Axit docosahexaenoic (DHA) chiếm 10-20% tổng chất béo của não. Đây là chất béo omega 3 quan trọng nhất đối với não được coi là “gạch xây não người.
(Theo ThS.BS. Lê Thị Hải – Viện dinh dưỡng Quốc gia)
Nguồn dinh dưỡng cần thiết cho não
Omega 3 có nhiều trong cá thu, cá ngừ, tảo biển… Omega 6 lại chứa trong các
loại hạt như hạt hướng dương, hạt bí đỏ, dầu thực vật… Việc luân phiên sử dụng
các loại thực phẩm này cho bữa ăn của bạn sẽ giúp não bộ hoạt động tốt nhất.
3. Phospholipid và Lexithin
Phospholipid và lexithin là một trong những thành phần cấu tạo nên màng tế bào não. Ngoài ra nó còn đóng vai trò trong các hoạt động của xung động thần kinh. Các nghiên cứu còn khẳng định, bổ sung 2 hợp chất này giúp kéo dài tuổi thọ của tế bào thần kinh. Hơn nữa, chúng còn hỗ trợ chống kết tập tiểu cầu.
Lòng đỏ trứng gà tốt cho sự phát triển của não bộ
Phospholipid và lexithin có nhiều trong lòng đỏ trứng và củ lạc. Bạn có thể phối hợp hai loại thực phẩm này với nhóm thực phẩm chứa bột đường cho thực đơn hàng ngày. Điều này không những giúp đa dạng thực đơn mà còn cung cấp dưỡng chất cần thiết cho não bộ.
4. Axit amin
Từ lâu, axit amin là thành phần không thể thiếu để duy trì sự sống. Chúng đóng vai trò quan trọng trong sự tổng hợp protein cho nhiều tế bào trong cơ thể. Não bộ cũng không ngoại lệ, não cần lượng axit amin để duy trì sự sống.
Do đó nhu cầu axit amin là điều không thể thiếu. Hầu hết các loại axit amin cơ thể có thể tự tổng hợp được. Tuy nhiên không phải loại nào cũng thế. Vậy nên việc ăn uống để cung cấp lượng dưỡng chất này cần được duy trì và đảm bảo.
Thịt – trứng – sữa có khả năng duy trì sự sống của não bộ
Hai loại axit amin não bộ cần nhất đó chính là tryptophan và tyrosine. Tryptophan có nhiều trong thịt, trứng, sữa, phomai, hạt bí,… Đây là chất cơ thể không tự tổng hợp nên cần bạn bổ sung trong các bữa ăn. Tyrosine lại được cơ thể tạo ra, do vậy bạn chỉ cần duy trì thực đơn đủ dưỡng chất. Cơ thể sẽ tổng hợp và điều tiết lượng axit amin này theo nhu cầu của cơ thể cũng như bộ não.
5. Vitamin và khoáng chất
Vitamin và khoáng chất được cơ thể sử dụng như yếu tố vi lượng. Thế nhưng, nó lại vô cùng cần thiết và hoàn toàn không thể thiếu. Vậy não bộ cần vitamin và khoáng chất để làm gì?
Hai hoạt chất này có tác dụng hỗ trợ tuần hoàn não bộ, duy trì hoạt động ở trạng thái tốt nhất. Có 2 nhóm vitamin chính là vitamin tan trong dầu: A,D,E,K. Còn lại là nhóm vitamin tan trong nước. Nhóm tan trong dầu đóng vai trò quan trọng hơn. Do nó có khả năng thấm qua hàng rào máu não bởi thân tan trong lipid. Hãy chú ý bổ sung nhiều rau củ quả để não bộ hấp thu lượng vitamin cần thiết.
Vitamin và khoáng chất – nguồn dưỡng chất giúp não phát triển tối ưu
Khoáng chất có nhiều trong rau quả, hải sản, thịt, cá… Trước hết bạn cần xác định nhu cầu của cơ thể theo cân nặng. Sau đó lập kế hoạch cho các bữa ăn đảm bảo giàu khoáng chất.
6. Iốt và sắt
Sắt đóng vai trò quan trọng trong sự cung cấp máu cho não bộ. Thiếu máu lên não sẽ dẫn đến thiếu oxy. Từ đó gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tai biến, co giật.
Cần bổ sung nhiều thực phẩm sắt
I ốt (Iod) lại đóng vai trò cho hoạt động minh mẫn của não bộ. Thiếu iod có thể dẫn đến trì trệ trong suy nghĩ và nhận thức. Cần bổ sung iod cho cơ thể qua các loại thực phẩm như: gan, thịt, trứng, cá, rau xanh.
7. Protein tốt cho chức năng của não
Một trong những lợi ích của protein là giúp bạn kéo dài trí nhớ. Khẩu phần ăn nhiều thịt nạc và ít mỡ sẽ rất tốt cho việc giảm cân và tốt cho sức khỏe. Hơn nữa nó cũng rất tốt cho chức năng não. Protein động vật được tìm thấy trong những nguồn thực phẩm như gà tây, cá ngừ và thịt gà. Nó cung cấp cho não chất tyrosine, một loại amino acid giúp làm tăng lượng dopamine và norepinephrine trong não. Đây là những chất hóa học giúp giữ cho não luôn tỉnh táo và tinh thần tập trung hơn.
Protein – nguồn dưỡng chất tốt
Những nguồn cung cấp protein có ích khác là các loại đậu, đậu Hà Lan, thịt bò nạc, pho mát ít béo, cá, sữa, thịt gia cầm, sản phẩm từ đậu nành và sữa chua.
Dưỡng chất giúp bộ não phát triển tốt đóng vai trò quan trọng. Nếu bạn biết các kiến thức này sẽ giúp bạn đẩy lùi các nguy cơ bệnh tật về thần kinh. Hãy giúp bản thân và gia đình thoát khỏi Alzheimer’s, rối loạn trầm cảm và nhiều bệnh lý khác. Hy vọng những thông tin của Top10nghean hữu ích với bạn.
